Pobyt stały przez małżeństwo
Przepisy imigracyjne przewidują, że obywatel amerykański może złożyć petycję o pobyt stały dla współmałżonka bez względu na to, czy współmałżonek ten przebywa w Stanach Zjednoczonych na ważnej wizie nieimigracyjnej (np. B1/B2, F-1, H-1B, H-2B), czy też wiza niemigracyjna wygasła przed złożeniem takiej petycji.
Współmałżonkom (i ich nieletnim dzieciom) obywateli amerykańskich przebywającym za granicą przysługuje prawo do uzyskania wizy K.
Dla osób, które przybyły do USA nielegalnie, tzn. bez posiadania ważnej wizy (entry without inspection – EWI), a których współmałżonek jest obywatelem USA, nabycie pobytu stałego możliwe jest, jesli są one objęte przepisem artykułu 245(i). Możliwość taka dotyczy osób, które miały złożoną petycję wizową (I-130 lub I-140) rozpoczęły ubieganie się o pobyt stały w oparciu o ofertę pracy (labor certification) przed 30 kwietnia 2001 r.
Osoby, które przybyły do Stanów Zjednoczonych na fałszywych dokumentach lub zeszły ze statku na ląd w porcie amerykańskim bez wymaganej wizy, muszą otrzymać tzw. waiver, tzn. specjalną zgodę władz imigracyjnych, zanim będą mogły uzyskać pobyt w oparciu o petycję złożoną przed 30 kwietnia 2001 r. przez współmałżonka, obywatela amerykańskiego.
W przypadkach nielegalnego wjazdu lub wjazdu na fałszywych dokumentach sponsorowany współmałżonek musiał przybyć do Stanów Zjednoczonych przed dniem 21 grudnia 2000 r.
Uzyskanie pobytu stałego w drodze petycji złożonej przez stałego rezydenta
(posiadacza “zielonej karty”)
Zasady sponsorowania współmałżonków przez stałych rezydentów USA są podobne do zasad sponsorowania przez obywateli amerykańskich, z tą różnicą, iż petycja wizowa składana przez stałego rezydenta dla osoby objętej przepisem artykułu 245(i) wymaga obecności tej osoby w USA przed dniem 21 grudnia 2000 r. bez względu na to, czy znalazła się ona w USA legalnie, czy nielegalnie. Po upływie 3 lat od chwili zatwierdzenia petycji osoby te mogą otrzymać wizę "V".
Nabycie pobytu stałego przez wdowę lub wdowca po obywatelu USA
Według obowiązujących przepisów wdowy i wdowcy po obywatelach amerykańskich mogą otrzymać pobyt stały po śmierci współmałżonka, o ile małżeństwo trwalo co najmniej dwa lata oraz małżonek cudzoziemiec nie wstąpił ponownie w związek małżeński.
Wprowadzona w czerwcu 2009 r. i uzupełniona przepisami szczegółowymi decyzja USCIS o przyznaniu wdowom i wdowcom po obywatelach amerykańskich tzw. deferred action, tzn. przyznania czasowego statusu, pomimo iż nie mogą oni otrzymać obecnie pobytu stałego z powodu, iż związek ich trwał krócej niż dwa lata w dniu śmierci współmałżonka, stanowi istotną zmianę w sytuacji imigracyjnej objętych nią osób. Należy jednak podkreślić, iż decyzja ta została niejako wymuszona na USCIS wyrokami federalnych sądów, w których uznano, iż zgon obywatela USA nie wpływa na możliwość uzyskania pobytu stałego przez współmałżonka. Decyzja USCIS dotyczy również dzieci wdowy lub wdowca po zmarłym obywatelu USA, które nie ukończyły 18 roku życia lub 21 roku życia w chwili ubiegania się o status deferred action i są stanu wolnego.
Ażeby ubiegać się o przyznanie im statusu deferred action wdowy i wdowcy po obywatelach USA musieli pozostawać w chwili śmierci współmałżonka w związku małżeńskim, nie pozostawać w orzeczonej sądownie separacji, nie wstąpili w nowy związek małżeński oraz przebywają fizycznie na terenie Stanów Zjednoczonych. Omawiane przepisy nie wymagają, aby zmarły współmałżonek złożył w USCIS przed swą śmiercią petycję imigracyjną I-130.
Wdowa lub wdowiec ubiegający się o deferred action powinien złożyć w USCIS przed 27 maja 2011 r. petycję wraz z wymaganą dokumentacją, dotyczącą ich związku małżeńskiego. Jeżeli petycja zostanie zatwierdzona, to danej osobie przysługuje prawo do ubiegania się o pozwolenie na pracę oraz zezwolenie na podróż za granicę.
Deferred action może zostać przyznana na okres dwóch lat. Na podobny okres może zostać wydane pozwolenie na pracę. W oparciu o nią USCIS ma wstrzymać rozpatrywanie petycji imigracyjnych oraz podań (I-485) o „zieloną kartę" wniesionych na rzecz lub przez takie osoby, jeśli współmałżonek-obywatel amerykański zmarł przed upływem drugiej rocznicy ślubu. W ramach ewentualnej nowej ustawy imigracyjnej miano by dokonać odpowiednich zmian postanowień samej ustawy pozwalając wspomnianej grupie osób pozostać na terenie USA bezterminowo.
Dr hab. Leszek A. Sosnowski
Adwokat (25 lat doświadczenia w sprawach imigracyjnych) Law Office of Les A. Sosnowski, 30 N. LaSalle (róg ul. LaSalle i Washington), pok. 3900 , Chicago, IL 60602, tel. (312) 726-1210
Zapraszamy na stronę internetową www.lessosnowskilaw.com